Libertarianizm Murraya Rothbarda jako paradygmat myślenia o państwie i prawie
Murray Rothbard`s libertarianism as paradigm of thinking about state and law
Rothbard, Murray Newton (1926-1995)
libertarianism
anarchocapitalism
property rights
theory of law, paradigm
Austrian school of economics
Rothbard, Murray Newton (1926-1995)
libertarianizm
anarchokapitalizm
prawo własności
teoria prawa
paradygmat
Austriacka Szkoła Ekonomii
Tyt. zeszytu: Orient daleki i bliski = Orient far and near
The aim of this paper is to present libertarian philosophy of Murray Rothbard, an American philosopher and economist of Austrian School of Economics, as an example of a doctrine, belonging to the broader natural law paradigm, but nonetheless different from previous doctrines, and as an important alternative to the paradigm of positive law. The paper concerns the question of natural law in libertarianism and deriving inalienable rights from it, in the opposition to the statutory law approach, deriving limited basic rights from the constitution. Because of the mixing of property-based rights and ,,social” rights in the constitutional regulations, the whole rights system is incoherent unstable and unclear in its form, making it unpredictable for the observer. In conseqence, such construction leads to the broad infringements on the property rights, in the guise of protecting other, non-property based, rights. The libertarian approach, based on the notion of individual rights build upon the common denominator of property, allows to resolve the problem of conflicting basing rights and to stages the basis for criticism of statutory law system. The publication also describes the problem of defining limits of the property rights from the libertarian perspective - a problem characteristic for the legal systems of Central Europe. Limitations on the property rights, as infringing on the homestead rules, causes the praxeological contradiction with the essence of the property rights, namely the resolving problem of the distribution of rare economic goods. The publication ends with the mention on the libertarian research in the area of the legal history.
Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie doktryny libertarianizmu ( zwanej także anarchokapitalizmem) Murraya Rothbarda, amerykańskiego filozofa prawa i ekonomisty należącego do metodologicznej Szkoły Austriackiej, jako przykładu doktryny prawnonaturalnej, należącej do szerszego paradygmatu prawnonaturalnego, a jednocześnie odróżniającego się w sposób istotny od poprzedzających go ujęć, stanowiąc tym samym istotną alternatywę wobec paradygmatu pozytywistycznego w teorii prawa. Publikacja porusza kwestie prawa naturalnego w libertarianizmie i wywodzenia z niego praw, w opozycji do prawa stanowionego, w którym to prawa jednostki ustanawiane są i ograniczane przez akt rangi konstytucyjnej. Ze względu jednak na próby uwzględnienia w ramach systemu praw i wolności człowieka praw socjalnych, z konieczności prowadzą one do systemu niespójnego, niestabilnego i nieklarownego, czyniąc ten system nieprzewidywalnym dla obserwatora. W ostateczności zaś prowadzą one do szerokiego naruszania praw własności pod pozorem ochrony innych praw. Podejście libertariańskie, oparte o traktowanie praw człowieka jako pochodnej absolutnych praw własności, tworzy wspólny mianownik wszystkich praw, pozwala na rozwiązanie tego problemu i stanowi podstawę do krytyki systemu prawa stanowionego. Publikacja rozważa także problem definiowania własności poprzez ograniczanie jej prawami socjalnymi, typowe dla państw Europy Środkowej z perspektywy libertariańskiej. Ograniczanie, jako naruszające zasady uzyskiwania sprawiedliwie własności, jest uznawane przez myślicieli libertariańskich za wewnętrznie sprzeczne z istotą własności jako instytucji rozwiązującej problem dystrybucji dóbr rzadki. Artykuł kończy się przyczynkiem do rozważań historycznoprawnych, prowadzonych przez autorów libertariańskich.
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Uniwersytet Wrocławski. Katedra Doktryn Politycznych i Prawnych
Uniwersytet Wrocławski. Pracownia Badań Praw Orientalnych
Sadowski, Mirosław (1964- ). Red.
Demiańczuk, Andrzej. Red.
Szklarczyk, Paweł. Red.
Chrząszcz, Bartosz. Red.
Bernacki, Włodzimierz. Rec.
Carballo Pineiro, Laura. Rec.
Chmieliński, Maciej. Rec.
Citkowska-Kimla, Anna. Rec.
Kimla, Piotr. Rec.
Koprowski, William. Rec.
Łuszczyński, Artur. Rec.
Marszałkowska-Krześ, Elwira. Rec.
Ravluševičius, Pavelas. Rec.
Rzegocki, Arkady. Rec.
Sawicki, Janusz. Rec.
Sierpowska, Iwona. Rec.
Sydor, Paweł. Rec.
Tulejski, Tomasz. Rec.
Urbaniak, Krzysztof. Rec.
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:133958 doi:10.34616/144530 ISSN 2080-332X
The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
Dec 22, 2022
Jun 7, 2022
107
111
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/144530
Edition name | Date |
---|---|
Libertarianizm Murraya Rothbarda jako paradygmat myślenia o państwie i prawie | Dec 22, 2022 |
Juszczak, Jakub Uniwersytet Wrocławski. Katedra Doktryn Politycznych i Prawnych Uniwersytet Wrocławski. Pracownia Badań Praw Orientalnych Sadowski, Mirosław (1964- ). Red. Bernacki, Włodzimierz. Rec. Carballo Pineiro, Laura. Rec. Chmieliński, Maciej. Rec. Citkowska-Kimla, Anna Kimla, Piotr. Rec. Koprowski, William. Rec. Łuszczyński, Artur. Rec. Marszałkowska-Krześ, Elwira Rec. Ravluševičius, Pavelas. Rec. Rzegocki, Arkady. Rec. Sawicki, Janusz. Rec. Sierpowska, Iwona. Rec. Sydor, Paweł. Rec. Tulejski, Tomasz. Rec. Urbaniak, Krzysztof. Rec.
Sadowski, Mirosław (1964- ). Red.
Dybał, Mariusz. Red. Kwaśnicki, Witold. Red. Machaj, Mateusz. Red.
Dybał, Mariusz. Red. Kwaśnicki, Witold. Red. Machaj, Mateusz. Red.