Object

PLMET:

click here to follow the link

Title:

Założenie racjonalnego prawodawcy w polskiej debacie teoretycznoprawnej. Punkt wyjścia i jego krytyka

Alternative title:

The assumption of the rational legislator in the Polish jurisprudential debate: the starting point and its criticism

Creator:

Bator, Andrzej

ORCID:

0000-0003-4772-7920

Subject and Keywords:

rational legislator   perfect legislator   empirical legislator   creation of law   interpretation of the law   text exegesis   legislative error  
racjonalny prawodawca   doskonały prawodawca   empiryczny prawodawca   tworzenie prawa   wykładnia prawa   egzegeza tekstu   błąd legislacyjny

Description:

Tyt. tomu: Założenie racjonalnego prawodawcy w polskim porządku prawnym. Księga Jubileuszowa z okazji siedemdziesięciopięciolecia Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Abstract:

The concept of the rational legislator is considered one of the greatest achievements of Polish legal doctrine, and the assumption of rationality of the author of a legal text — as a specific feature of Polish legal culture. However, this concept is sometimes criticised for scientism and formalism, on which it bases its argumentation, and today — additionally — for blurring the boundaries of power between the political legislature (real legislator) and independent, apolitical judiciary (judge using the assumption of rational legislator). An additional political impetus for this discussion is currently being given by Polish disputes over judicial reform. In this text, I recall a historical discussion in jurisprudence that was provoked in 1973 by the work of a Poznań lawyer, philosopher and methodologist of science Leszek Nowak entitled “Legal Interpretation. Study of the methodology of jurisprudence.” In the theses of this work and the criticism it provoked at the time, I can see reasons for the argument — hidden behind the language of jurisprudential debate — which is also present in current Polish political disputes about the shape of the judiciary. This justifies the view that disputes over the independence of judges and the judiciary are disputes reaching the centre of Polish legal culture, its specificity expressed by the assumption of the legislator ’s rationality.  

Koncepcja racjonalnego prawodawcy uznawana jest za jedno z największych osiągnięć polskiej doktryny prawniczej, a założenie racjonalności autora tekstu prawnego — za specyficzną cechę polskiej kultury prawnej. Koncepcja ta bywa jednak również krytykowana za scjentyzm i formalizm, na którym opiera swoją argumentację, a współcześnie dodatkowo za zacieranie granic władzy między polityczną legislatywą (realny prawodawca) a niezależną, apolityczną judykaturą (sędzia korzystający z założenia racjonalnego prawodawcy). Dodatkowego politycznego impetu tej dyskusji nadają obecnie polskie spory wokół reformy sądownictwa. W niniejszym tekście przywołuję historyczną dyskusję naukową, którą wywołało ukazanie się w 1973 roku pracy poznańskiego prawnika, filozofa i metodologa nauki L. Nowaka pod tytułem Interpretacja prawnicza. Studium z metodologii prawoznawstwa. W tezach tej pracy oraz w krytyce, jaką ówcześnie wywołała, dostrzegam przesłanki argumentacji — ukrytej za językiem teoretycznoprawnej debaty — która jest obecna również w aktualnych polskich sporach politycznych o kształt sądownictwa. Uprawdopodabnia to pogląd, że spory o niezawisłość sędziów i niezależność sądownictwa są sporami sięgającymi centrum polskiej kultury prawnej, jej specyfiki wyrażanej przez założenie racjonalności prawodawcy.

Place of publishing:

Wrocław

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego

Contributor:

Jabłoński, Mariusz. Red.   Jarosz-Żukowska, Sylwia. Red.

Date issued:

2020

Date copyrighted:

2020

Resource Type:

text  
tekst

Detailed Type:

czasopisma (wydawnictwa ciągłe)   artykuł

Identifier:

oai:repozytorium.uni.wroc.pl:110265   ISSN 0239-6661   ISSN 0137-1134

DOI:

10.19195/0137-1134.120.2

Language:

pol   eng

Relation:

Acta Universitatis Wratislaviensis, ISSN 0239-6661, No 3978. Przegląd Prawa i Administracji 2020, 120, cz. 1, s. 21-34

WUL Catalog:

click here to follow the link

Is version of:

Czasopisma Naukowe w Sieci (CNS)

Access rights:

The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity  
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego

License:

Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights  
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich

Rights holder:

Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.

Location of original object:

Biblioteka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii