To true pleasure. The possible pattern of utraquist model of education of women
Ku prawdziwej rozkoszy. O możliwym wzorcu utrakwistycznego modelu wychowania kobiet
Adam Clement Plznensky
education
moral education
parenetic literature
Utraquism
Pilzneński, Adam Klemens
edukacja moralna
literatura parenetyczna
utrakwizm
wychowanie
The Reformation introduced new concepts of education, compared to the medieval axiological model of lives of the saints and became the Scripture. The main role of the Bible became evident also in environments inspired by the Reformation thought. Among them was the community of Utraquists in the Bohemia kingdom. This church is derived directly from the tradition of the Hussite and have their own ethical standards. In religiously divided the Bohemia of early modern of its specificity decided, among others, a wide range of social and significant share of the middle class. Egalitarian nature of utraquism favored the popularity the concept of education and learning, especially on good Christian life. One of them is the treaty Adam Clement Plznensky addressed to virgins. The Treaty applies to a proper understanding of pleasure and the means by which it can be achieved or enhanced. The author identifies a real pleasure with the feelings of the heart and the soul. The pattern of education of utraquists young ladiesis based largely on the knowledge of Scripture, whether it comes from listening to or reading from their own, diligence, modesty and avoiding temptations that threaten the soul. Thanks to this „Wise Virgins” can count on the good life with Christ, both temporal and after death. The opposite of this educational model is „Foolish Virgins” attached to the pleasures of the body, which therefore can not achieve real pleasure.
Reformacja wprowadziła nowe koncepcje wychowania, w porównaniu do średniowiecza wzorcem aksjologicznym przestały być żywoty świętych, a stało się nim Pismo Święte. Nadrzędna rola Biblii stawała się widoczna również w środowiskach inspirujących się myślą reformacyjną. Należała do nich społeczność utrakwistyczna Czech w XVI wieku. Kościół ten wywodził się wprost z tradycji husyckiej i posiadał własne wzorce etyczne. W podzielonych wyznaniowo Czechach wczesnej nowożytności o jego specyfice decydował między innymi szeroki zasięg społeczny oraz znaczny udział klasy średniej. Egalitarny charakter utrakwizmu sprzyjał również popularności koncepcji wychowawczych i edukacyjnych, szczególnie dotyczących dobrego chrześcijańskiego życia. Jedną z nich jest traktat Adama Klemensa Pilzneńskiego skierowany do panien. Traktat dotyczy właściwego rozumienia rozkoszy oraz środków, za pomocą których można ją osiągać lub wzmacniać. Autor prawdziwą rozkosz utożsamia z odczuciami serca i duszy. Wzorzec wychowania utrakwistycznej panny oparty jest w znacznej mierze na znajomości Pisma świętego, niezależnie czy pochodzi ona ze słuchania czy z lektury własnej, pracowitości, skromności i unikania pokus zagrażających duszy. Dzięki temu „panny mądre” mogą liczyć na dobre życie z Chrystusem, zarówno doczesne, jak i po śmierci. Przeciwieństwem tego modelu wychowawczego są „panny głupie” przywiązane do rozkoszy ciała, które przez to nie mogą osiągnąć prawdziwej przyjemności.
Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:89178 ISBN 978-83-62618-34-7
Między ekskluzją a inkluzją w edukacji religijnej, s. 310-320
Biblioteka Instytutu Pedagogiki UWr
Jul 12, 2023
Jan 3, 2018
75
88
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/94580
Edition name | Date |
---|---|
Ku prawdziwej rozkoszy. O możliwym wzorcu utrakwistycznego modelu wychowania kobiet | Jul 12, 2023 |