Object

PLMET:

click here to follow the link

Title:

Społeczne doświadczanie przestrzeni. Socjologiczne studium wrocławskiego Nadodrza

Creator:

Olejniczak-Brząkała, Paulina

Subject and Keywords:

space   identity   quality of life   civic activity   social capital   revitalization  
przestrzeń   tożsamość   jakość życia   aktywność obywatelska   kapitał społeczny   rewitalizacja

Abstract:

Revitalization of urban space as means of renewing Polish cities is a relatively new phenomenon (Majer 2010). It consists of spatial, functional, economic, technical, environmental and most importantly social changes. Currently it is being stressed more and more often that all actions undertaken as part of the revitalization process should take into consideration the social aspect (Rogatka 2019:11). Based on this assumption, this thesis is an attempt to create a description of social experience of culture in the context of changes caused by revitalization as experienced by the inhabitants of the revitalized neighborhood of Nadodrze in Wrocław, Poland.Revitalization of Nadodrze is the first renewal project of this complexity and cost attempted in the city of Wrocław. Local authorities and the specialists working with them have created bold plans aimed at improving the socio-economic situation of the neighborhood and even the city as a whole (Gęsiarz 2014). Past negative reputation of this neighbourhood is more and more often giving way to narratives about the artistic, craft-oriented place which “(…) has made a huge, aesthetic civilisational jump forward” (Józefiak 2014). On the other hand, the new positive image of Nadodrze is sometimes contested by some inhabitants and social movements (Akcja Lokatorska 2013).The dissertation consists of four clearly distinguished chapters concerning: (1) identity, (2) quality of life, (3) civic participation of Nadodrze’s inhabitants, and (4) the perception of Nadodrze and its revitalization. Each chapter contains a theoretical study, a review of research results and a summary. The above-mentioned parts are preceded by an introduction which presents, i.a. how the considerations on local communities have changed over time and the methodology of own research. The thesis ends with a conclusion and an appendix.Analyses concerning the experience of Nadodrze by its inhabitants turned out to be multifaceted. The sense of identity with Nadodrze depends on the age of the residents and how long they have lived in the described area. The revitalization of Nadodrze has also contributed to the improvement of its image. The residents verify the narratives about Nadodrze by relating them to their own experiences and observations. The people living in the area are not by default2active participants in the revitalization process as much as they can occasionally become such. Instead of taking matters into their own hands (Szacki 1997), they expect agency mainly from the city authorities and entities associated with the municipality. Although in general neighborly contacts between the inhabitants should be considered superficial, there are events that are conducive to undertaking joint activities. The inhabitants of Nadodrze are aware of the revitalization process that has been taking place around them for several years and they perceive it mainly in the context of infrastructural changes. In general people living in the discussed area, non-governmental organizations, help oriented institutions as well as the broadly defined power holders like the municipality and developers can be counted among the beneficiaries of the changes associated with the revitalization process date are Nadodrze.  

Rewitalizacja przestrzeni miejskiej, jako jeden ze scenariuszy odnowy polskich miast, jest zjawiskiem relatywnie nowym (Majer 2010). Składają się na nią zmiany przestrzenno-funkcjonalne, gospodarcze, techniczne, środowiskowe a przede wszystkim społeczne. Obecnie coraz częściej podkreśla się, że wszelkie podejmowane w ramach wspomnianego procesu działania powinny być dokonywane z uwzględnieniem warstwy społecznej (Rogatka 2019: 11). Wychodząc z tego właśnie założenia, w rozprawie podjęto próbę opisu społecznego doświadczania przestrzeni przez mieszkańców rewitalizowanego osiedla Nadodrze w warunkach zmian wywołanych procesami rewitalizacji.Rewitalizacja Nadodrza to pierwszy w skali Wrocławia tak kompleksowy oraz kosztowny projekt odnowy. Władze lokalne oraz współpracujący z nimi specjaliści przygotowali śmiałe plany, które miały przyczynić się do poprawy sytuacji społeczno-ekonomicznej osiedla, a nawet całego miasta (Gęsiarz 2014). Niegdyś negatywne opinie na temat Nadodrza, obecnie coraz częściej są wypierane przez narracje o artystycznym i rzemieślniczym miejscu, które „(…) uczyniło ogromny, estetyczny skok cywilizacyjny” (Józefiak 2014). Przedstawiany, pozytywny wizerunek osiedla jest kontestowany przez niektórych mieszkańców i ruchy społeczne (Akcja Lokatorska 2013).Dysertacja składa się z czterech, wyraźnie wyodrębnionych rozdziałów dotyczących: (1) tożsamości, (2) jakości życia, (3) aktywności obywatelskiej nadodrzan, a także (4) postrzegania przez nich Nadodrza oraz przeprowadzanej na nim rewitalizacji. Każdy z rozdziałów zawiera opracowanie teoretyczne, omówienie wyników badań oraz podsumowanie. Wspomniane części poprzedzono wstępem, w którym przedstawiono m.in. jak historycznie przebiegały rozważania nad społecznościami lokalnymi oraz metodologię badań własnych. Rozprawę zamyka zakończenie oraz aneks.Analizy dotyczące doświadczania przez nadodrzan zamieszkiwanego przez nich osiedlaokazały się wielowątkowe. Poczucie tożsamości z Nadodrzem zależy od wieku badanych oraz tego, jak długo mieszkają na opisywanym osiedlu. Rewitalizacja Nadodrza przyczyniła się do2polepszenia jego wizerunku. Mieszkańcy weryfikują narracje o osiedlu odnosząc je do własnych doświadczeń i obserwacji. Nadodrzanie nie tyle są, co bywają aktywnymi aktorami rewitalizacji. Zamiast brać sprawy we własne ręce (Szacki 1997), oczekują sprawczości głównie ze strony władz miasta i podmiotów z nim związanych. Chociaż generalnie kontakty sąsiedzkie nadodrzan należy uznać za powierzchowne, to można przytoczyć wydarzenia sprzyjające podejmowaniu przez nich wspólnych aktywności. Niemniej jednak, są to zdarzenia incydentalne. Nadodrzanie są świadomi zachodzącego od kilkunastu lat procesu rewitalizacji oraz postrzegają go głównie w kontekście działań infrastrukturalnych. Do beneficjentów dotychczasowych zmian wywołanych rewitalizacją można zaliczyć: nadodrzan, organizacje pozarządowe, instytucje pomocowe działające na Nadodrzu, a także przedstawicieli szeroko rozumianej władzy – magistratu i deweloperów.

Place of publishing:

Wrocław

Degree name:

doktor

Degree discipline:

nauki socjologiczne

Degree grantor:

Uniwersytet Wrocławski

Contributor:

Kajdanek, Katarzyna. Promotor   Pluta, Jacek. Promotor pomocniczy

Date issued:

2022

Resource Type:

text  
tekst

Detailed Type:

rozprawa doktorska

Identifier:

oai:repozytorium.uni.wroc.pl:135795

Language:

pol

Access rights:

Attribution, ShareAlike  
Uznanie autorstwa, Na tych samych warunkach

License:

Creative Commons - Attribution, ShareAlike (CC BY-SA 4.0)  
Creative Commons - Uznanie autorstwa, Na tych samych warunkach (CC BY-SA 4.0)

Rights holder:

Copyright by Paulina Olejniczak-Brząkała

Autor opisu:

M.S.