Object

PLMET:

click here to follow the link

Title:

Fakty oraz ich ocena jako przedmiot materialnoprawnych domniemań w procesie karnym

Alternative title:

Facts and their assessment as the subject of the substantive presumption in the criminal trial

Creator:

Giezek, Jacek

ORCID:

0000-0002-0907-5346

Subject and Keywords:

substantive presumption   criminal trial   assessment of facts   presumption of innocence  
domniemanie materialnoprawne   proces karny   ocena faktów   domniemanie niewinności

Description:

Tyt. tomu: Praworządność, decentralizacja, przedsiębiorczość. Księga jubileuszowa Profesora Leona Kieresa

Abstract:

The fundamental problem of the article can be expressed in two sequentially asked questions, namely — firstly — whether the subject of substantive presumption may be not only facts, but also assessments formulated on their basis, and — secondly — whether in the case of limiting the essence of presumptions exclusively to facts, it would be possible to include into the presumptions these elements of the dogmatic structure of crime, the occurrence of which requires, first and foremost, a series of normative assessments based on normative criteria. It is diffi cult to imagine a situation in which a subject reconstructing reality would make the subject of presumption, and therefore only “guess” that he values its elements. It would have to mean that the court must use a presumption to assess whether the realization of the signs of a prohibited act was socially harmful, unlawful and culpable. A constitutional principle of the presumption of innocence, according to which the accused should be regarded as innocent until his guilt is proved and confi rmed by a valid sentence, does not authorize to conclude that the evidence emerging from successively collected evidence indicates innocence, but it only means that before the fi nal termination of the proceedings, there is no factual and legal basis for verifying the fault and bringing to criminal responsibility.  

Zasadniczy problem opracowania wyrazić można by w dwóch sekwencyjnie stawianych pytaniach, a mianowicie — czy przedmiotem materialnoprawnego domniemania mogą być nie tylko fakty, lecz także formułowane na ich podstawie oceny, oraz — czy w wypadku ograniczenia istoty domniemań wyłącznie do sfery faktów dałoby się nimi objąć te elementy dogmatycznej struktury przestępstwa, których wystąpienie wymaga przede wszystkim dokonania wielu opierających się na kryteriach normatywnych ocen. O ile nie ma raczej wątpliwości co do tego, że domniemywać można fakt wynikający z innego odpowiednio udowodnionego faktu, o tyle trudno wyobrazić sobie sytuację, w której rekonstruujący rzeczywistość podmiot czyniłby przedmiotem domniemania, a więc jedynie „domyślał się” , że jej elementy wartościuje. Musiałoby to wszak oznaczać, że — dokonawszy rekonstrukcji obrazu rzeczywistości, a więc stwierdziwszy, że zaszło zachowanie oznaczające realizację znamion czynu zabronionego — sąd musi posłużyć się jakimś domniemaniem, aby ocenić, czy realizacja tychże znamion była społecznie szkodliwa, bezprawna oraz zawiniona. Mająca konstytucyjne zakotwiczenie zasada domniemania niewinności, zgodnie z którą oskarżonego uważać należy za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie udowodniona i stwierdzona prawomocnym wyrokiem, nie uprawnia bynajmniej do stwierdzenia, że wyłaniająca się z sukcesywnie gromadzonego w procesie karnym materiału dowodowego ocena wskazuje na niewinność, lecz oznacza jedynie, że przed prawomocnym zakończeniem postępowania nie ma — formalnie rzecz biorąc — właściwie zweryfikowanych podstaw faktycznych i prawnych do stwierdzenia winy oraz pociągnięcia do odpowiedzialności karnej. Mówiąc inaczej — zakładana w procesie karnym (aż do jego prawomocnego zakończenia) niewinność oskarżonego nie wynika z żadnego wskazującego na nią faktu (nie jest elementem opierającej się na doświadczeniu kauzalnym lub danych statystycznych implikacji), lecz stanowi określenie statusu, jaki nadajemy oskarżonemu do czasu, gdy jego sprawa zakończy się modyfikującym tenże status prawomocnym wyrokiem skazującym.

Place of publishing:

Wrocław

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego

Contributor:

Kiczka, Karol. Red.   Kocowski, Tadeusz. Red.   Małecki, Witold. Red.

Date issued:

2018

Date copyrighted:

2018

Resource Type:

text  
tekst

Detailed Type:

czasopisma (wydawnictwa ciągłe)   artykuł

Identifier:

oai:repozytorium.uni.wroc.pl:109140   ISSN 0239-6661   ISSN 0137-1134

DOI:

10.19195/0137-1134.114.4

Language:

pol   eng

Relation:

Acta Universitatis Wratislaviensis, ISSN 0239-6661, No 3833. Przegląd Prawa i Administracji, ISSN 0137-1134, 2018, 114, s. 77-94

WUL Catalog:

click here to follow the link

Is version of:

Czasopisma Naukowe w Sieci (CNS)

Access rights:

The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity  
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego

License:

Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights  
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich

Rights holder:

Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.

Location of original object:

Biblioteka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii