Szczegóły obiektu: I gabinet Józefa Piłsudskiego (2 X 1926 - 27 VI 1928 r.). Rola premiera i osiągnięcia rządu

Opis

• PLMET:
  
  http://confluence.man.poznan.pl/community/display/FBCMETGUIDE
• Tytuł:
  
  
  I gabinet Józefa Piłsudskiego (2 X 1926 - 27 VI 1928 r.). Rola premiera i osiągnięcia rządu
• Tytuł odmienny:
  
  
  The government of Józef Piłsudski (2 Oct. 1926 - 27 June 1928). The role of the prime minister and the achievements of the government
• Twórca:
  
  
  Goclon, Jacek
• Temat i słowa kluczowe:
  
  
  liquidation of a budget deficit
   ;
  economic growth
   ;
  the conflict between the Prime Minister and the parliament
   ;
  Józef Pilsudski as the prime minister
   ;
  speeding up the agricultural reform
   ;
  increase of people’s savings
   ;
  favourable general trade balance
   ;
  speeding up the construction of the port in Gdynia
   ;
  increase of steel production
   ;
  growth of industry and output of coal
   ;
  reduction of unemployment
   ;
  increase of export
   ;
  locomotives and railway carriages
   ;
  
  
  przyspieszenie realizacji reformy rolnej
   ;
  zwiększenie oszczędności społeczeństwa
   ;
  wzrost eksportu
   ;
  lokomotyw i wagonów
   ;
  Józef Piłsudski prezes Rady Ministrów
   ;
  przyspieszenie budowy portu w Gdyni
   ;
  korzystny ogólny bilans handlowy kraju
   ;
  wzrost produkcji stali
   ;
  likwidacja deficytu budżetowego
   ;
  wzrost gospodarczy kraju
   ;
  wzrost przemysłu i wydobycia węgla
   ;
  zmniejszenie bezrobocia
   ;
  walka premiera z parlamentem
• Abstrakt:
  
  
  In May 1926 J. Piłsudski staged the military coup d’état, overthrowing W. Witos’s 3rd cabinet and establishing his authoritarian rule, which in fact he exercised for the rest of his life until 1935. An undoubtedly unusual event was the election of Piłsudski for the president on 31 May 1926, which he agreed for but refused to accept the post. However, on 2 Oct. 1926 he became the prime minister. The rejection of the presidential post did not diminish his authoritarian position because even though he was a self-taught soldier (with only secondary education), he enjoyed great respect of his former subordinates. The period of the first three months of functioning of Piłsudski’s first cabinet, in autumn of 1926, was dominated by political struggle with the parliament. During his rule the economic situation of the country significantly improved in comparison with the situation in May 1926 and Poland entered a period of considerable economic and financial prosperity. The budget of the first half of the year involved a deficit of 71 million Polish zloty, but in the second half of 1926 the revenue exceeded (while the deficit was liquidated!) the expenditure by 153.6 million zloty. In the following year the budget surplus was as much as 214 million. Additionally, 1926 finished with a surplus in the balance of payments – 370 million, while commercial surplus amounted to 706 million. The Polish currency also stabilised; in May 1926 one US dollar cost 11 zloty and at the end of 1926 it cost 9 zloty, which contributed to the increase of the savings in the banks. During one year from autumn 1926 bank deposits increased from 333 million to 444 million, while savings of the citizens almost doubled – from 12 to 23 million. The reserves of the Polish National Bank also doubled; in January 1926 they amounted to 131 million and a year later they were 259 million. The deposits in the Bank Gospodarstwa Krajowego tripled – from 68 million to 195 million zloty. This favourable trade balance in 1926 resulted from applying severe savings measures in import and the economic boom in Europe. The value of exported coal tripled (from 160 million in 1925 to 447 million in 1926). The economic success was achieved in the period of acute customs conflict with Germany and almost non-existent trade exchange with the Soviet Union. Closing the German market for Poland, which had absorbed as much as 43% of the entire Polish export necessitated finding new markets and the government decided to export goods by sea, speeding up the construction of the port in Gdynia (the most modern port in the Baltic in the 1930s). The contribution of agricultural produce in the export increased and thus agricultural production was responsible for over half of foreign trade balance, which in 1926 amounted to 706 million. The government supported the agricultural sector, while an increase in demand of agricultural products increased the income of farmers, which improved the demand of industrial goods in the internal market and facilitated the growth of industry. The difference in prices between industrial and agricultural produce considerably decreased. State land was divided, speeding up the process of agricultural reform. Steel production increased from 788 thousand up to 1.4 million tonnes, while the production of pig iron grew from 327 to 684 thousand tonnes; coal output also increased (from 35.7 million tonnes to 40.6 million) and government orders of the rolling stock increased the production of locomotives and railway carriages. New factories were built in the confluence of the Vistula and San rivers (the Central Industrial District).
   ;
  
  
  W maju 1926 r. J. Piłsudski dokonał wojskowego zamachu stanu, obalając III gabinet W. Witosa i rozpoczynając swoje autorytarne rządy, które faktycznie sprawował aż do śmierci w 1935 r. Niewątpliwie wyjątkowo osobliwym wydarzeniem był wybór Piłsudskiego na stanowisko prezydenta, w dniu 31 maja 1926 r., dokonany wprawdzie za jego zgodą, którego jednak nie przyjął. Objął natomiast w dniu 2 października 1926 r. funkcję premiera. Nieprzyjęcie prezydentury nie umniejszało zresztą jego autorytarnej pozycji, ponieważ ten wojskowy samouk (z zaledwie średnim wykształceniem) cieszył się wysokim autorytetem wśród swoich byłych podkomendnych. Okres pierwszych trzech miesięcy funkcjonowania I gabinetu Piłsudskiego, jesienią 1926 r., został wręcz zdominowany walką polityczną z parlamentem. W okresie rządów Piłsudskiego sytuacja gospodarcza kraju uległa natomiast znacznej poprawie w porównaniu ze stanem z maja 1926 r. i Polska wkroczyła w okres znacznej prosperity gospodarczej i finansowej. Budżet pierwszego półrocza zamknięto deficytem w wysokości 71 mln zł, ale już za drugie półrocze 1926 r. uzyskano nadwyżkę (przy całkowitej likwidacji deficytu!) nad wydatkami w wysokości 153,6 mln zł. W następnym roku nadwyżka budżetowa wyniosła już 214 mln zł. Poza tym już w 1926 r. osiągnięto nadwyżkę w bilansie płatniczym – 370 mln zł, a handlowym – 706 mln zł. Doszło także do stabilizacji polskiej waluty; w maju 1926 r. cena dolara wynosiła 11 zł, a pod koniec 1926 r. – 9 zł, co przyczyniło się do zwiększenia oszczędności w bankach. Od jesieni 1926 r., w ciągu jednego roku, wysokość wkładów bankowych uległa zwiększeniu z 333 mln zł do 444 mln; natomiast oszczędności obywateli uległy niemal podwojeniu; z 12 do 23 mln zł. Rezerwy Banku Polskiego również uległy podwojeniu; w styczniu 1926 r. wynosiły 131 mln zł, a po roku – 259 mln. Aż niemal trzykrotnemu zwiększeniu uległy wkłady Banku Gospodarstwa Krajowego – z 68 mln zł aż do 195 mln zł. Tak korzystny bilans handlowy 1926 r. był wynikiem przede wszystkim zastosowania ostrych oszczędności w imporcie, oraz korzystnej koniunktury gospodarczej na kontynencie europejskim. Wartość eksportowanego węgla wzrosła niemal trzykrotnie (z 160 mln zł w 1925 r. do 447 mln w 1926 r.). Sukcesy te osiągnięto w gospodarce, w okresie ostrej wojny celnej z Niemcami, przy niemal zamarłej wymianie handlowej ze Związkiem Radzieckim. Zamknięcie rynku niemieckiego dla Polski, gdzie transportowano aż 43% całego polskiego eksportu, wymuszało znalezienie nowych rynków zbytu i rząd zdecydował o zmianie drogi handlowej z lądowej na morską, przyspieszając budowę portu w Gdyni (był to najnowocześniejszy port na Bałtyku w latach 30. XX w.). Znacznie zwiększył się udział produktów rolnych w eksporcie i tym samym w bilansie handlu zagranicznego, którego saldo w 1926 r. wyniosło łącznie 706 mln zł i ponad połowa przypadła na produkcję rolną. Rząd zaczął wspomagać sektor rolnictwa, a wzrost popytu na artykuły rolne podniósł poziom dochodów producentów rolnych, co z kolei poprawiło popyt na towary przemysłowe na rynku wewnętrznym i tym samym przyspieszało rozwój przemysłu. Nastąpiło znaczne zmniejszenie różnicy cen między artykułami przemysłowymi a rolnymi. Przekazano majątki państwowe do parcelacji, a proces reformy rolnej przebiegał szybciej niż w okresie rządów przed „zamachem majowym”. Wzrosła także produkcja stali z 788 tys. do 1,4 mln ton oraz produkcja surówki z 327 do 684 tys. ton; zwiększyło się również wydobycie węgla (z 35,7 mln ton do 40,6 mln ton) oraz zamówienia rządowe na sprzęt kolejowy, co przyspieszyło produkcję lokomotyw i wagonów. W widłach Wisły i Sanu rozpoczęto budowę nowych zakładów produkcyjnych (Centralny Okręg Przemysłowy).
• Miejsce wydania:
  
  Wrocław
• Wydawca:
  
  E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
• Współtwórca:
  
  
  Górnicki, Leonard
  :
  Redaktor,
• Data wydania:
  
  2015
• Typ zasobu:
  
  
  text
   ;
  
  
  tekst
• Szczegółowy typ zasobu:
  
  
  article
   ;
  
  
  artykuł
• Format:
  
  application/pdf
• Identyfikator:
  
  oai:repozytorium.uni.wroc.pl:66100  ;
  ISSN 2450-3932
• Język:
  
  pol
   ;
  rus
   ;
  eng
• Katalog BUWr:
  
  https://katalog.bu.uni.wroc.pl/lib/item?id=chamo:572001
• Jest częścią:
  
  http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/64542
• Powiązane dane:
  
  https://fiw.prawo.uni.wroc.pl/index.php/pl/
• Prawa dostępu:
  
  
  The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity
   ;
  
  
  Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
• Licencja:
  
  
  Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights
   ;
  
  
  Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
• Właściciel praw:
  
  Copyright by Jacek Goclon
• Lokalizacja oryginału:
  
  
  Library of the Faculty of Law, Administration and Economics
   ;
  
  
  Biblioteka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii
• Autor opisu:
  
  WR U/PAdjm
   ;
  TK

Obiekt znajduje się w kolekcjach:

Informacje dodatkowe

• Data utworzenia: 2015-11-18
• Data ostatniej modyfikacji: 2025-04-04
• Liczba wyświetleń treści obiektu: 975
• Możesz również pobrać opis tego obiektu w formatach:
  RDF
   ;
  OAI-PMH
• Pobierz manifest IIIF:
  https://repozytorium.uni.wroc.pl/iiif-manifest/manifest/66100/PDF.json