Object

PLMET:

click here to follow the link

Title:

Demoliberalizm, populizm, autorytaryzm. Kryzys hegemonii i poszukiwanie (nowego) prawniczego logosu

Alternative title:

Demoliberalism, populism, authoritarianism: the crisis of hegemony and the search for a (new) legal logos

Creator:

Sulikowski, Adam

ORCID:

0000-0002-8423-3199

Subject and Keywords:

demoliberalism   populism   authoritarianism   hegemony   jurisprudence   critical theory  
demoliberalizm   populizm   autorytaryzm   hegemonia   prawoznawstwo   teoria krytyczna

Description:

Stanowi kontynuację: Acta Universitatis Wratislaviensis. Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi ; 1 (1974)-33 (2011) ; ISSN 0137-1126

Abstract:

In recent years, a crisis of demoliberal hegemony has emerged in many countries of the broadly understood West. The considerations in this article focus primarily on the juridical dimension of the crisis of liberal democracy. The key issue is genealogy, history, and the process of decomposing faith in the apolitical nature of the discursive rules of jurisprudence. The assumption of the objectivity of these rules and their exceptional status is considered an important object of attack by those contemporary opponents of the ancien regime who focus on legal issues. Such a situation allows us to compare the present decline of demoliberal hegemony to the first significant crisis of liberal theoretical and practical constructions, symbolically exemplified by the dispute between Hans Kelsen and Carl Schmitt in the sphere of German legal culture. In our contemporary discourse questioning the assumptions of the demoliberal hegemonic formation, the themes undertaken by Schmitt constitute an important theoretical element. Undoubtedly, Kelsen’s way of thinking is strongly present in the discourse of defenders of the status quo. Of course, historical changes within the episteme had an impact on the use of old arguments. In other words, they are “different Schmitt” and “different Kelsen”. In this work, both names do not serve as an introduction to the objectivized exegesis of thinkers’ views. They are only symbols, or rather metaphors, of certain positions in a dispute that can be seen diachronically.The final part of the article is devoted to an attempt to formulate certain program comments and fairly general postulates of such a reform of the rules of jurisprudence in the Polish context, which will allow to strengthen the chance for a convincing legitimization of its products. The article is written from the perspective of a critical theory of law, which is associated with avoiding legal metaphysics and foundationalism. The author assumes that gaining hegemony by a given set of discursive rules is the product of many contingent factors. In other words, individuals and groups (epistemic communities) are able to accept and internalize different knowledge and different sets of rules for their production. Nevertheless, a rather cautious assumption was made in the text that the most effective key to transforming the discourse is learning what has been recognized as flaws in its existing rules, i.e., what has been attacked. Future scenarios are not predictable, nevertheless the author outlines three directions of potential transformations of jurisprudence discourses, which are the most probable.  

W ostatnich latach w wielu państwach szeroko pojętego Zachodu pojawia się kryzys demoliberalnej hegemonii. Rozważania w niniejszym artykule koncentrują się przede wszystkim na prawoznawczym wymiarze kryzysu demokracji liberalnej. Kluczowymi zagadnieniami są genealogia, historia i proces rozkładu wiary w apolityczność reguł dyskursywnych prawoznawstwa. Założenie o obiektywności tych reguł, o ich wyjątkowym statusie jest uznawane za ważny przedmiot ataku ze strony tych współczesnych kontestatorów ancien régime’u, którzy skupiają się na problematyce prawnej. Taka sytuacja pozwala na porównanie obecnego zmierzchu demoliberalnej hegemonii do pierwszego znaczącego kryzysu liberalnych konstrukcji teoretycznych i praktycznych, którego symboliczną egzemplifikacją jest spór między Hansem Kelsenem a Carlem Schmittem w kręgu niemieckiej kultury prawnej. W naszym współczesnym dyskursie kwestionującym założenia demoliberalnej formacji hegemonicznej wątki podejmowane przez Schmitta stanowią ważny element teoretyczny. Bezsprzecznie kelsenowski sposób myślenia jest mocny w dyskursie obrońców status quo. Oczywiście zmiany historyczne w obrębie episteme nie pozostały bez wpływu na sposoby użycia starych argumentów. Innymi słowy są to „inny Schmitt” i „inny Kelsen”. Oba nazwiska nie służą w niniejszej pracy jako wstęp do zobiektywizowanych egzegez poglądów myślicieli, stanowią jedynie symbole — czy raczej metafory — pewnych stanowisk w sporze, który można postrzegać diachronicznie.Końcowa część artykułu poświęcona została próbie sformułowania pewnych uwag programowych i dość ogólnych postulatów takiego zreformowania reguł prawoznawczego dyskursu w kontekście polskim, które pozwoli wzmocnić szansę na przekonującą legitymizację jego wytworów. Artykuł pisany jest z perspektywy krytycznej teorii prawa, co wiąże się z unikaniem prawniczej metafizyki oraz fundacjonalizmu. Autor zakłada, że uzyskanie hegemonii przez dany zestaw dyskursywnych reguł jest wypadkową wielu przygodnych czynników. Innymi słowy jednostki i grupy (wspólnoty epistemiczne) są w stanie zaakceptować i zinternalizować różną wiedzę i różne zestawy reguł jej produkcji. Niemniej jednak w tekście przyjęto dość ostrożne założenie, że najskuteczniej-szym kluczem do przekształceń dyskursu jest poznanie tego, co zostało uznane za wady dotychczasowych jego reguł, czyli tego, co zostało zaatakowane. Przyszłe scenariusze nie są możliwe do przewidzenia, aczkolwiek autor szkicuje trzy kierunki potencjalnych przekształceń dyskursów prawoznawczych, które są najbardziej prawdopodobne.

Place of publishing:

Wrocław

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego

Contributor:

Maciejewski, Marek (1950- ). Red.   Scheffler, Tomasz. Red.

Date issued:

2020

Resource Type:

text  
tekst

Detailed Type:

article  
artykuł

Identifier:

oai:repozytorium.uni.wroc.pl:128583   ISSN 2300-7249   ISSN 0239-6661

DOI:

10.19195/2300-7249.42.3.2

Source:

PAd P 101182 II

Language:

pol

Abstract Language :

eng

Relation:

Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem. 2020, 42, nr 3, s. 29-45

Is version of:

Czasopisma Naukowe w Sieci (CNS)

Access rights:

The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity  
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego

License:

Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights  
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich

Rights holder:

Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.

Autor opisu:

WR U/PAdbg