Remarks on interwar legislation on the care of monuments, and contemporary model
Uwagi o międzywojennym prawie opieki nad zabytkami a model współczesny
monument protection
care of monuments
interwar period
ochrona zabytków
opieka nad zabytkami
okres międzywojenny
Tyt. tomu: Niepomijalność administracji publicznej
The modern system of monument protection in Poland is derived from solutions adopted in the interwar period. Particular importance is attributed to the decree on the care of monuments of art and culture passed by the Regency Council in 1918. The decree was the first legal act regarding the care and protection of monuments. The legal system of monument protection in the interwar period was finally shaped by the provisions of the Regulation of the President of the Republic of Poland issued on March 6, 1928 regarding the care of monuments. At present, the view about the special and fundamental role of legal regulations from the interwar period for the construction of the system of the care and protection of monuments should be fully confirmed. In particular, terminology problems are still relevant today. In the Polish legal system, regarding the role of the state in relation to cultural heritage, three terms with a similar meaning have been adopted: “guarding”, “protection” and “care”. It should be noted that the latest law (Act of 23 July 2003) gave the concept of “care of monuments” a different meaning than that adopted in the interwar period. Today, in the 21st century, care over a monument is exercised by its owner or holder and consists in particular in ensuring appropriate conditions for preserving such a monument. In addition, it should be noted that the fundamental problems that existed and attempts made to solve them at the beginning of the last century, have still not been solved, which is reflected in both the literature and case law.
Współczesny system ochrony zabytków w Polsce wywodzi się z rozwiązań przyjętych w okresie międzywojennym. Szczególne znaczenie przypisuje się uchwaleniu przez Radę Regencyjną dekretu o opiece nad zabytkami sztuki i kultury w 1918 roku. Dokument był pierwszym aktem prawnym dotyczącym opieki nad zabytkami i ochrony zabytków. Międzywojenny system prawny ochrony zabytków został ostatecznie ukształtowany przepisami rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o opiece nad zabytkami wydanego 6 marca 1928 roku. Obecnie w pełni należy potwierdzić pogląd o szczególnej, wręcz fundamentalnej, roli regulacji prawnych z okresu międzywojennego do budowy systemu prawa ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Do dziś aktualne są przede wszystkim problemy terminologiczne. W polskim systemie prawnym w odniesieniu do roli państwa wobec dziedzictwa kulturowego przyjęto trzy terminy o charakterze zbliżonym znaczeniowo: „strzeżenie”, „ochrona” i „opieka”. Należy zaznaczyć, że ostatnia ustawa (z dnia 23 marca 2003 roku) nadała pojęciu „opieka nad zabytkami” inne znaczenie niż przyjmowane w okresie międzywojennym. Dzisiaj, w XXI wieku, opieka nad zabytkiem jest sprawowana przez jego właściciela lub posiadacza i polega w szczególności na zapewnieniu odpowiednich warunków zachowania zabytku. Ponadto należy zauważyć, że podstawowe problemy, z którymi próbowano się uporać na początku ubiegłego stulecia, nadal nie są rozwiązane, co znajduje swoje odzwierciedlenie zarówno w literaturze przedmiotu, jak i w orzecznictwie.
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
Kocowski, Tadeusz. Red.
Korczak, Jerzy Red.
Lisowski, Piotr. Red.
czasopisma (wydawnictwa ciągłe)
artykuł
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:119271 ISSN 0524-4544 ISSN 0239-6661
Czasopisma Naukowe w Sieci (CNS)
Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.
Biblioteka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii
Nov 29, 2021
Jan 7, 2021
87
92
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/129655
Edition name | Date |
---|---|
Uwagi o międzywojennym prawie opieki nad zabytkami a model współczesny | Nov 29, 2021 |
Kostecka-Jurczyk, Daria. Red. Jakubowski, Sebastian. Red.
Jabłoński, Mariusz. Red. Trzciński, Maciej. Red.
Dobosz, Piotr Korczak, Jerzy Red. Szreniawski, Jan Rec.
Nowosielska-Sobel, Joanna Przerwa, Tomasz. Red. Kołodziej, Robert. Red. Kucharski, Wojciech. Red. Urbaniak, Miron. Red.
Kozłowska, Małgorzata Haratyk, Anna. Red. Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego Walasek, Stefania. Red. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej