authoritarianism
totalitarianism
dictatorship
state of emergency
international law
human rights
rule of law
autorytaryzm
totalitaryzm
dyktatura
stan nadzwyczajny
prawo międzynarodowe
prawa człowieka
rządy prawa
Present international law is not entitled to directly intervene in domestic affairs of a state. Every nation may choose its system of government according to its aspirations as long as it does not threaten the broadly understood interest of other states or that of the international community. Totalitarian, authoritarian, and dictatorship regimes threaten the international peace and are considered harmful for internal affairs.Systems in which power was transferred to or exercised by one person have been known since the beginning of human history. In the republican orders of ancient Greece and Rome there were instances of dictatorships, yet they were treated as something exceptional caused by an external threat. The medieval period was the time of the monarchy, the republics being merely an exception. It was not until the Renaissance that ideas appeared offering the possibility of reviving old institutions and, in emergency situations, transferring power to one person endowed with specific prerogatives — the main proponent of this idea was Machiavelli. The new form of authoritarian, totalitarian, and dictatorship regimes in the 20th century had a significant impact on all of humanity. These ideologies were associated with the outbreak of two world conflicts, as well as many regional ones, and the violation of international norms and human rights. Soviet, German, and Italian totalitarianism, despite the differences in their manifestation, resulted in crimes committed by the governments on a huge scale, both against other countries and against their own citizens.The events of the 20th century in various parts of the world brought about gradual changes in international law. In order to protect peaceful relations and natural persons more effectively against totalitarian and authoritarian regimes as well as dictators, a series of norms aimed at monitoring the power began its development. No longer would states enjoy complete impunity, and their actions — both in the domestic and international spheres—may face a negative reaction from the international community. Instead, they have individual and collective rights allowing them to sanction other states for not complying with international treaty or customary obligations. In this regard, the solutions of a universal and regional nature aimed at monitoring initiatives taken by states are particularly noteworthy. Attention is drawn to the need to observe changes in domestic law which affect the international policy pursued by states. The United Nations, the Council of Europe, the European Union, the African Union, and American organizations place special emphasis on the illegality of an undemocratic (unconstitutional) change of government. Among other possibilities of suspending constitutional rule, they also have the power to declare astate of emergency. More and more often, apart from promoting the protection of fundamental rights, states and organizations pay attention to the rule of law and have numerous instruments at their disposal to oversee the states’ internal procedures and their possible international effects.
Współczesne prawo międzynarodowe nie posiada bezpośrednich kompetencji do ingerowania w sprawy wewnętrzne poszczególnych państw. Każdy naród ma prawo do wyboru drogi politycznej zgodnej z jego własnymi aspiracjami, o ile nie narusza to szeroko rozumianego interesu innych państw lub całej społeczności międzynarodowej. Za szczególnie niekorzystne dla stosunków wewnętrznych oraz za zagrażające pokojowi międzynarodowemu uważa się reżimy totalitarne, autorytarne i dyktatury.Ustroje, w których władza była przekazywana lub sprawowana przez jedną osobę, znane są od początku historii ludzkości. W porządku republikańskim starożytnej Grecji i Rzymu zdarzały się przypadki ustanawiania dyktatur, choć traktowano je jako coś wyjątkowego, spowodowanego zagrożeniem zewnętrznym. Okres średniowiecza zaś to czas monarchii, a republiki stanowiły wyjątek. Dopiero w renesansie pojawiły się pomysły proponujące możliwość wskrzeszenia starych instytucji i w sytuacjach nadzwyczajnych przekazywania władzy jednej osobie wyposażonej w specjalne prerogatywy. Głównym orędownikiem tej idei był Machiavelli.Nowa forma rządów autorytarnych, totalitarnych i dyktatur istniejących w XX wieku miała znaczący wpływ na całą ludzkość. Ideologie te były łączone z wybuchem dwóch światowych i wielu regionalnych konfliktów oraz łamaniem norm międzynarodowych i praw człowieka. Totalitaryzm radziecki, niemiecki i włoski, choć miały różne oblicze, zaowocowały zbrodniami popełnionymi przez rządy na ogromną skalę zarówno w stosunku do innych państw, jak i względem własnych obywateli. Zdarzenia z XX wieku, mające miejsce w różnych częściach świata, spowodowały stopniowe zmiany w prawie międzynarodowym. Aby móc skuteczniej chronić pokojowe stosunki i osoby fizyczne przed totalitarnymi i autorytarnymi ustrojami oraz dyktatorami, zaczęto rozwijać liczne normy mające na celu monitorowanie władzy. Państwa nie są już całkowicie bezkarne, a ich działania zarówno w sferze wewnętrznej, jak i międzynarodowej mogą spotkać się z negatywną reakcją społeczności międzynarodowej. Konkretnym krajom przysługują prawa o charakterze indywidualnym i zbiorowym, dzięki którym mogą nałożyć na inne państwo sankcje w związku z nieprzestrzeganiem zobowiązań międzynarodowych o charakterze umownym i zwyczajowym.Na szczególną uwagę zasługują rozwiązania o charakterze uniwersalnym i regionalnym, monitorujące inicjatywy podejmowane przez państwa. Uwagę zwraca się na konieczność obserwowania zmian zachodzących w także w prawie krajowym, które rzutuje na politykę międzynarodową prowadzoną przez państwa. Organizacja Narodów Zjednoczonych, Rada Europy, Unia Europejska, Unia Afrykańska i organizacje amerykańskie wyjątkowy nacisk kładą na nielegalność niedemokratycznej zmiany rządów (zmianę niekonstytucyjną). Ich kontroli podlega również ustanawianie stanów nadzwyczajnych, będących współcześnie jedną z możliwości zawieszenia rządów konstytucyjnych. Coraz częściej oprócz promowania ochrony praw podstawowych państwa i organizacje zwracają uwagę na rządy prawa i dysponują licznymi instrumentami nadzorującymi procedury wewnętrzne państw i ich ewentualne skutki międzynarodowe.
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:131144 ISSN 0239-6661 ISSN 0137-1126
Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem. 2020, 42, nr 4, s. 45-70
Czasopisma Naukowe w Sieci (CNS)
The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.
Mar 15, 2023
Oct 15, 2021
21
27
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/141731
Edition name | Date |
---|---|
Wpływ regulacji międzynarodowych na ograniczenia w kształtowaniu się ustrojów totalitarnych, autorytarnych i dyktatur | Mar 15, 2023 |
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red Ławniczak, Artur (1960- ). Rec.
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red Ławniczak, Artur (1960- ). Rec.
Maciejewski, Marek. Red.
Kociubiński, Jakub Bogunia, Leszek. Red.
Szczepaniak, Damian Jabłoński, Mariusz. Red. Jurczyk, Tomasz. Red. Gutierrez, Patryk. Red. Grabowska, Sabina. Rec. Grabowski, Radosław. Rec.