Za czy przeciw? Stosunek libertarian i obiektywistów do Państwa Izrael
For or against? Libertarian and Objectivist stance towards the State of Israel
libertarianism
Rothbard, Murray Newton (1926-1995)
Rand, Ayn (1905-1982)
objectivism
Israel
Middle East
libertarianizm
Rothbard, Murray Newton (1926-1995)
Rand, Ayn (1905-1982)
obiektywizm
Izrael
Środkowy Wschód
Tyt. zeszytu: Orient daleki i bliski = Orient far and near
Streszcz. art. w jęz. ang.
Libertarians as a political movement are attributed to strong commitment to the absolute property rights and personal freedom. Despite this – main libertarian theorists are divided in their particular viewpoints, one of the most notable being a stance towards the existence of state and international politics, including recent clash of civilisations. The issue of Israel and support for this state is good exemplification of differences between Murray N. Rothbard and Ayn Rand as most influential libertarian thinkers and differences in the libertarian movement as a whole. While Rand, advocating a minimal state, is calling for strong support of Israeli state, stressing its cultural superiority on the Middle East, rendering its chance to protect rights of the individual, Murray Rothbard is criticising its existence on the anarchocapitalist basis, claiming that no government (as territory-based monopoly on aggression) can legitimated on the moral ground, as the most basic natural rights as property and freedom are independent of culture and ethnicity
Libertarianie jako ruch doktrynalny i polityczny znany jest z tego, że oprócz bardzo stanowczego obstawiania za wolnością i nienaruszalną własnością, cechuje się dużą różnorodnością w podejściu do państwa i polityki zagranicznej. Dobrym przykładem takiego zróżnicowania jest stosunek czołowych postaci ruchów libertariańskiego i obiektywistycznego – Murraya N.źRothbarda oraz Ayn Rand – do istnienia Państwa Izrael. Opierając swoje systemy na tych samych wartościach i przesłankach – nienaruszalności własności, wolności oraz indywidualizmu – Rothbard i Rand dochodzą do skrajnie innych wniosków. Ayn Rand popiera istnienie Izraela i nawołuje do wsparcia jego istnienia za wszelką cenę, Rothbard wyraża odmienne stanowisko, sprzeciwiając się istnieniu tego organizmu państwowego. Różnica zdań czołowych libertarian w zakresie podejścia do Izraela jest szczególnie kluczowa, gdyż jest unaocznieniem różnego podejścia do samego problemu istnienia państwa i jego skrajnych konsekwencji oraz cywilizacji i kultury. Rand i obiektywiści popierają istnienie państwa – acz ograniczonego i bez prawa nakładania podatków, ruch libertariański Rothbarda sprzeciwia się istnieniu każdego państwa, jako formy monopolu terytorialnego, czyli z natury podejścia anarchokapitalistycznego – do gruntu złego. Ważną rolę stanowi tutaj także pozycja polityki międzynarodowej. W myśli Rand państwo ma za zadanie chronić swoich obywateli i ewentualne wsparcie innych państw jest uzależnione od „egoistycznego interesu” państwa , Rothbard stawia nacisk na walkę z interwencjonizmem, obstając po stronie izolacjonizmu. Podejście do Izraela wskazuje także na podejście wolnościowców do innych cywilizacji – Rand broni indywidualistycznego, racjonalnego człowieka, zakorzenionego w cywilizacji Okcydentu – odmawiając prawa istnienia państw dla wspólnot o charakterze „kolektywistycznym” i „irracjonalnym”, jak charakteryzuje Arabów. Rothbard zaś – nie odwracając głowę od tych zagadnień – kładzie nacisk na zasady wolności i własności jako absolutnych i irrelewantnych od poglądów samych ludzi, jako prakseologicznie koniecznych. Niemniej ważne w tym sporze jest też to, że dwoje wybitnych libertarian oraz część następców i uczniów to osoby pochodzenia żydowskiego i niezależnie od swego pochodzenia – nie omieszkają się często krytykować tego kraju
Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Sadowski, Mirosław (1964- ). Red.
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:93950 ISSN 2080-332X ISBN 978-83-65158-12-3
The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
Dec 22, 2022
Dec 12, 2018
333
400
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/99379
Edition name | Date |
---|---|
Za czy przeciw? Stosunek libertarian i obiektywistów do Państwa Izrael | Dec 22, 2022 |
Wojtyszyn, Radosław Uniwersytet Wrocławski. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii. Samorząd Studencki Uniwersytet Wrocławski. Katedra Doktryn Politycznych i Prawnych