Kilka uwag na tle aktualnych przemian konstytucyjnych w Polsce
Szmyt, Andrzej
Rytel-Warzocha, Anna
commemorative book
constitutionalism
Constitution
democracy
human rights
right to court
freedoms and rights
księga pamiątkowa
konstytucjonalizm
Konstytucja
demokracja
prawa człowieka
prawo do sądu
prawa i wolności
In 2015, right – wing parties came to power. They did not get the majority needed to change the Constitution, but they obtained an absolute majority of seats in the parliament that allowed to create their own government and to adopt laws. By means of legislation and practice, the process of the destruction of the constitutional system began that was accompanied by the strong emphasis of the fact that the parliamentary majority represents the Sovereign (people). Such approach leads them to the conclusion that the instruments to control the parliament should be eliminated. Using law to paralyze the Constitutional Tribunal has become symbolic as well as the refusal to publish some of the judgments of the Constitutional Tribunal. By law, the foundations of the rule of law, division of powers and judicial independence were violated. Through legislative changes the Public Prosecutor's Office was subordinated to executive power and the Minister of Justice obtained a significant influence on the functioning of the common judiciary. The process of legal changes has been accompanied by the political practice of making fundamental decisions outside state organs, with disregard for democratic standards as well as populist social and political rhetoric. The practice of referring to "supraposition" of the parliament fits into the long-term tradition of the "priority" role of the representative bodies - still from the First Republic, then the March Constitution of 1921, and finally the times of the People's Republic of Poland with the constitutional principle of unity (instead of division) of power and the superior position of the unicameral Sejm. During the Second Republic the democratic restrictions - after the May 1926 coup – were caused by the appeal of the ruling camp to charismatic legitimization of Józef Piłsudski. A reference to this part of interwar history is an important motive for the ideology of the leader of the current ruling majority. It’s supplemented by the concept of the "political decision-making center" of the state, located outside the state apparatus, anchored in the facade of constitutional solutions from the period of the socialist system.
W 2015 r. do władzy doszły partie prawicowe. Nie uzyskały one większości potrzebnej do zmiany Konstytucji, ale bezwzględną większość mandatów w parlamencie, która pozwoliła stworzyć własny rząd i przyjmować ustawy. Poprzez ustawodawstwo i praktykę rozpoczęto proces niszczenia ustroju konstytucyjnego, któremu towarzyszył silny argument, jakoby większość parlamentarna reprezentowała Suwerena (naród). Takie podejście prowadzi do wniosku, że instrumenty kontroli parlamentu powinny zostać wyeliminowane. Używanie prawa do sparaliżowania Trybunału Konstytucyjnego stało się symboliczne, podobnie jak odmowa opublikowania niektórych wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie z prawem naruszono podstawy rządów prawa, podział władzy i niezależność sądownictwa. Poprzez zmiany legislacyjne prokuratura została podporządkowana władzy wykonawczej, a Minister Sprawiedliwości uzyskał znaczący wpływ na funkcjonowanie sądownictwa. Procesowi zmian prawnych towarzyszyła praktyka polityczna podejmowania podstawowych decyzji poza organami państwowymi, z lekceważeniem standardów demokratycznych oraz populistycznej retoryki społecznej i politycznej. Praktyka odwoływania się do "suprapozycji" parlamentu wpisuje się w długofalową tradycję "priorytetowej" roli organów przedstawicielskich – zaczynając od Pierwszej Republiki, potem Konstytucji marcowej z 1921 r., a wreszcie czasów PRL z konstytucyjną zasadą jedności (zamiast podziału) władzy i nadrzędnej pozycji jednoizbowego Sejmu. W czasie II Rzeczypospolitej demokratyczne restrykcje - po przewrocie majowym w 1926 r. - spowodowane były apelem obozu rządzącego o charyzmatyczną legitymizację Józefa Piłsudskiego. Odniesienie do tej części historii międzywojennej jest ważnym motywem dla ideologii przywódcy obecnej większości rządzącej. Uzupełnia ją koncepcja "politycznego centrum decyzyjnego" państwa, usytuowanego poza aparatem państwowym, zakotwiczonego w fasadzie rozwiązań konstytucyjnych z okresu ustroju socjalistycznego.
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red. Wójtowicz, Krzysztof. Rec.
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:89833 ISBN 978-83-66066-01-4
(Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego) (E-Monografie ; nr 114)
The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
Jan 27, 2023
Aug 19, 2018
254
302
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/95731
Edition name | Date |
---|---|
Kilka uwag na tle aktualnych przemian konstytucyjnych w Polsce | Jan 27, 2023 |
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red Ławniczak, Artur (1960- ). Rec.
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red Ławniczak, Artur (1960- ). Rec.
Kociubiński, Jakub Bogunia, Leszek. Red.
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red. Wójtowicz, Krzysztof. Rec.
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red. Wójtowicz, Krzysztof. Rec.
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red. Wójtowicz, Krzysztof. Rec.
Balicki, Ryszard. Red. Jabłoński, Mariusz. Red. Wójtowicz, Krzysztof. Rec.