PLMET:

click here to follow the link

Title:

Przedmiot i specyfikacja ochrony własności w przepisach konstytucyjnych - ujęcie polskie na tle porównawczym

Creator:

Jarosz-Żukowska, Sylwia

Subject and Keywords:

nacjonalizacja   konstytucja   prawo własności   wywłaszczenie   mienie   ograniczenia własności   własność   funkcja społeczna własności

Abstract:

Własność i jej ochrona zajmuje w regulacji konstytucyjnej szczególne miejsce, czego dowodzą już pierwsze konstytucje pisane, wyrażające gwarancję własności, a nawet − jak we francuskiej Deklaracji Praw Człowieka − jej święty i nietykalny charakter. Własność jako podstawowe prawo człowieka oraz dopuszczalne ingerencje państwa w sferę wolności majątkowej stały się w okresie późniejszym powszechnie przedmiotem regulacji konstytucyjnych państw świata zachodniego, a także regulacji prawno-międzynarodowych. Standardy w nich przyjęte, w tym zwłaszcza ujmowanie własności przede wszystkim w kategoriach praw człowieka (wolności majątkowej) oraz akcentowanie wyjątkowości wywłaszczenia (w interesie publicznym i za odszkodowaniem) stały się z kolei wzorcem dla państw Europy Środkowej i Wschodniej, uchwalających nowe konstytucje na początku lat 90. ubiegłego wieku. Wypracowały one jednak wiele rozwiązań właściwych dla państw przechodzących procesy przeobrażeń ustrojowych, w tym zwłaszcza zrywających (w sposób wyraźny lub dorozumiany) z dyferencjacją form własności, a także podkreślających szczególną rolę własności prywatnej, z jednoczesnym niekiedy akcentowaniem znaczenia własności publicznej. W ten nurt wpisuje się także regulacja własności w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Niezależnie od pewnych różnic w konstrukcji gwarancji własności w ustawach zasadniczych poszczególnych państw dla konstytucyjnego jej ujęcia charakterystyczne jest szersze, aniżeli cywilnoprawne, pojmowanie pojęcia własności, a także wywłaszczenia, wykraczającego poza klasyczną instytucję prawa administracyjnego, jak również akcentowanie społecznych obowiązków właściciela, wyrażających się w formule, iż „własność zobowiązuje”.

Place of publishing:

Wrocław

Publisher:

E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Contributor:

Kalina-Prasznic, Urszula. Red.

Date issued:

2017

Detailed Type:

e-książka

Format:

application/pdf

Identifier:

ISBN 978-83-65431-55-4

Language:

pol

Is part of:

click here to follow the link

Access rights:

Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego

License:

Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich

Rights holder:

Copyright by Sylwia Jarosz-Żukowska

Autor opisu:

TK