The Image of Relations Between Husband and Wife in Social and Philosophical Consideration on Education in the High Middle Ages (as reflected in De regimine principum by Giles of Rome)
Wizerunek relacji między mężem a żoną w społeczno-filozoficznej refleksji nad wychowaniem okresu pełnego średniowiecza (na przykładzie „De regimine principum” Idziego Rzymianina)
conjugal relations
mirrors of rulers
parenesis
Giles of Rome
relacje małżeńskie
zwierciadła władców
parenetyka
Idzi Rzymianin
The paper is concerned with the image of relations between husband and wife presented in the thirteenth-century educational treatise De regimine principum by Giles of Rome. It belonged to the most popular ‘mirrors of princes’ in the Middle Ages. Giles shows how conjugal relations should be arranged primarily by outlining the husband’s duties to, and his treatment of, his wife. He is responsible for her moral development.He is to lead her to temperance, silence and stability (ad temperantiam & ad taciturnitatem & ad stabilitatem). In marital sex he is to comply with the Church’s teachings, to provide his wife with adequate material goods, to show signs of love, and to give appropriate warnings when her behaviour is improper. The instruction of how to deal properly with the wife is formulated by Giles in the context of the authority assigned toher husband over her, and consequently of his responsibility for guiding her. This prerogative of the husband is due to a woman’s natural subordination to a man because of his superiority over her in terms of prudence and reason. The government that the husband exercises over his wife should not be that of the parent over his child nor that of the master over his servant. He should treat his wife as a companion (tamquam socia).A natural element of conjugal relations is amicitia (love) that results – as it may be assumed – from living together, and that manifests itself in the ways spouses treat each other. The proper fulfilment of their duties by the husband and the wife was to guarantee their harmonious coexistence, although far more responsibility fell on the husband because of his natural superiority over the woman.
Przedmiotem artykułu jest wizerunek relacji między mężem a żoną, jaki został nakreślonyw XIII-wiecznym traktacie o wychowaniu De regimine principum autorstwa Idziego Rzymianina. Należał on do najbardziej popularnych „zwierciadeł władców” w okresie średniowiecza. Idzi ukazuje, jak powinny układać się właściwe relacje małżeńskie, przede wszystkim poprzez nakreślenie powinności i sposobu postępowania męża wobec żony. W jego gestii pozostaje troska o jej rozwój moralny. Ma prowadzić ją do umiarkowania, milczenia i stałości (ad temperantiam & ad taciturnitatem & ad stabilitatem). W pożyciu małżeńskim ma kierować się zasadami nauki Kościoła, zaopatrywać żonę w odpowiednie dobra materialne, okazywać oznaki miłości oraz udzielać stosownych upomnień w sytuacji jej niewłaściwego zachowania. Pouczenia, jak właściwie postępować z żoną, formułuje Idzi w kontekście przypisanego mężowi zwierzchnictwa nad nią i będącej jej rezultatem powinności kierowania jej osobą. Przypisanamu prerogatywa wynika z naturalnego podporządkowania kobiety mężczyźniez racji jego przewagi nad nią pod względem roztropności i rozumu. Rząd, jaki mąż sprawuje nad żoną, nie ma być rządem rodzica nad dzieckiem ani pana domu nad sługą .Mąż powinien traktować żonę jak towarzyszkę (tamquam socia). Naturalnym elementem relacji małżeńskich jest amicitia (miłość), do której powstania, jak można przyjąć, wiedzie wspólne życie i która przejawia się w tym, jak się do siebie odnoszą. Właściwe wypełnianie przez męża, jak i żonę przypisanych im powinności miało być gwarantem ich harmonijnego współżycia, chociaż zdecydowanie większa odpowiedzialność spadałana męża z racji naturalnej wyższości mężczyzny nad kobietą.
Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego
czasopisma (wydawnictwa ciągłe)
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:78685 ISSN 2082-9019 e-ISSN 2300-5866
Wychowanie w Rodzinie, T.14 (2/2016), s. 17-27
Copyright by Witold Brzeziński
Biblioteka Instytutu Pedagogiki UWr
Feb 24, 2023
Dec 19, 2016
246
325
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/80502
Brzeziński, Witold Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego Walasek, Stefania. Red. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej Haratyk, Anna. Red.
Brzeziński, Witold Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej Jędrychowska, Barbara. Red. Jurczyk-Romanowska, Ewa. Red.