PLMET:

click here to follow the link

Title:

Życie w dolinach. Dzieje Świerzawy i okolic

Creator:

Ruchniewicz, Małgorzata   Wiszewski, Przemysław

Subject and Keywords:

microhistory   long-term history   economy   social history   social cohesion   region   locality   nobility   Silesia   Świerzawa   the Sudetes (Sudety Mountains)   Sudetes’ Foothills  
regiony   mikrohistoria   historia długiego trwania   gospodarka   historia społeczna   spójność społeczna   lokalność   szlachta   Śląsk   Świerzawa   Sudety   Przedgórze Sudeckie

Abstract:

The book tells the story about the past of local community living inside the borders of Świerzawa municipality in the valley of the river Kaczawa (Katzbach) in Lower Silesia. The current settlement network was founded between the mid-thirteenth and mid-fourteenth centuries, when as a result of a colonization movement initiated by the Silesian princes, new settlements were brought to life. The first sources that mention the town date back to the mid-fourteenth century. The city was highly dependent on the surrounding knighthood – von Zedlitz, von Redern, von Hochberg families. During the 16th century the sense of the local community was strengthened by the widespread adoption of a new confession – Lutheranism. It is not clear to what extent the local settlements were affected by the Thirty Years’ War. In general the area renewed its economic potential after the war relatively quickly. The community was dominated by representatives of the middle-class nobility, and the town was only a supplement to the almost independently operating noble estates. The period of Świerzawa belonging to Prussia changed little in the situation of the town. It remained a small center of craft and merchant life that served its residents and customers from nearby villages. The years 1914–1945 in the history of Świerzawa were extremely dynamic and dramatic. The human, economic and political costs of World War I, the fall of the empire and the economic crisis with hyperinflation shook the foundations of existence of such a small community as the one in Świerzawa. In the early 1930’s support for the Nazis was rapidly growing. Adolf Hitler was made an honorary citizen of the town in March 1933. The second half of the 20th century brought Świerzawa many tumultuous changes. The fruit of the war and political decisions of the Allies were to change the eastern border of Germany, and reconstruct the national structure of the lands joined to Poland. The situation of the town was also strongly influenced by the policy of the government which implemented the reconstruction of the system based on Soviet patterns. Economic life under the banner of the liquidation of capitalism was subjected to topdown control and inspection, eliminating private entrepreneurship. Świerzawa remained a small municipal centre but it managed to recover its city charter towards the end of the communist era. During the Third Republic of Poland (after 1989) an important phenomenon was the development of the local self-government. Social life develops, and residents create many different organizations and companies. There is a growing interest in the history of the city and its region, and historical heritage is properly taken care of.  
Monografia przedstawia dzieje lokalnej społeczności zamieszkującej dolinę rzeki Kaczawa na Dolnym Śląsku w granicach współczesnej gminy Świerzawa. Prezentowana książka przedstawia dzieje miasta Świerzawa oraz związanych z nim osad wiejskich. Zgodnie z założeniami projektu badawczego „Śląsk ojczysty…”, w ramach monografii autorzy starali się wskazać elementy swoiste dziejów wspólnoty lokalnej na tle dziejów regionu śląskiego. Znana nam dziś sieć osadnicza ukształtowała się między połową XIII w. a połową XIV w. w wyniku zainicjowanej przez książąt śląskich akcji kolonizacyjnej . Pierwsze źródłowe wzmianki o mieście Świerzawa (Schönau) pochodzą z połowy XIV w. Miasto było ściśle zależne od okolicznego rycerstwa. Los Świerzawy jest przykładem dziejów miasta skazanego na trwanie w otoczeniu dominującej szlachty - von Zedlitzów, von Redernów, von Hochbergów. W XVI .w. poczucie wspólnoty lokalnej wzmacniało powszechne przyjęcie luteranizmu. Ludność katolicka pozostała liczna jedynie w Dobkowie, bowiem ta wieś należała do opactwa w Lubiążu. Nie jest jasne, do jakiego stopnia tutejsze osady dotknęły skutki wojny trzydziestoletniej. Okolica stosunkowo szybko odnowiła swój potencjał gospodarczy po zakończeniu wojny. Świerzawa pozostaje cały czas drugorzędnym elementem lokalnego życia społeczno-gospodarczego. To nie mieszczanie, lecz szlachta dyktuje rytm życia w okolicy. Okres przynależności Świerzawy do Prus niewiele zmienił w sytuacji miasteczka. Pozostało ono małym ośrodkiem rzemieślniczo-kupieckim, obsługującym własnych mieszkańców i klientów z pobliskich wsi. Choć Świerzawa i okolice uczestniczyły w przemianach XIX w., to doświadczały ich w dość ograniczonym zakresie. Miasteczko pozostało przy swojej tradycyjnej strukturze gospodarczej, która pozwalała jej być niewielkim zapleczem usług i wytwórczości rzemieślniczej skierowanej do lokalnego odbiorcy. Podjęto działania na rzecz promocji walorów turystycznych doliny rzeki Kaczawy. Lata 1914-1945 w historii Świerzawy były niezwykle dynamiczne i dramatyczne. Ludzkie, ekonomiczne i polityczne koszty pierwszej wojny światowej, upadek cesarstwa i kryzys gospodarczy wraz z hiperinflacją zachwiały podstawami egzystencji tak niewielkiej społeczności jak świerzawska. Poprawa sytuacji w drugiej połowie lat 20. okazała się krótkotrwała. W początkach lat 30. szybko rosło poparcie dla nazistów. Adolf Hitler został honorowym obywatelem miasteczka już w marcu 1933 r. Druga połowa XX w. przyniosła Świerzawie wiele burzliwych zmian. Owocem wojny i politycznych decyzji aliantów była zmiana granicy wschodniej Niemiec i idąca w ślad za nią przebudowa struktury narodowościowej ziem włączonych do Polski. Na położenie miejscowości wpływała silnie polityka państwa, realizującego przebudowę ustroju opartą na wzorach radzieckich. Rolnictwo i praca w państwowych lub tzw. uspołecznionych instytucjach i niewielkich zakładach była podstawowym źródłem utrzymania ludności. W okresie III RP ważnym zjawiskiem stał się rozwój samorządności lokalnej. Władze gminy przeprowadziły różne inwestycje podnoszące poziom życia z pomocą środków z UE. Rozwija się również życie społeczne, mieszkańcy tworzą wiele różnych organizacji i towarzystw. Rośnie również zainteresowanie dziejami miasta i okolic, otacza się opieką dziedzictwo historyczne.

Place of publishing:

Wrocław

Publisher:

Publishing House eBooki.com.pl   www.ebooki.com.pl  
Wydawnictwo eBooki.com.pl   www.ebooki.com.pl

Contributor:

Wiszewski, Przemysław. Ed.  
Wiszewski, Przemysław. Red.   Goliński, Mateusz. Rec.

Date issued:

2015

Detailed Type:

ebook  
e-książka

Format:

application/pdf

Identifier:

oai:repozytorium.uni.wroc.pl:78273

Language:

pol

Has version:

Śląsk Nasz Ojczysty

Rights holder:

Copyright by Authors and Uniwersytet Wrocławski

Autor opisu:

TK