Metadata language
Prawo do dobrej administracji na przykładzie wdrażania wspólnego europejskiego systemu azylowego
O direito a boa administraçao e o exemplo da implementaçao do Sistema de Asilo Europeu Comum
Creator: Subject and Keywords:
prawo do dobrej administracji
Trybunał Sprawiedliwości
status uchodźcy
Karta praw podstawowych
bezstronność i szybkość postępowania
status ochrony uzupełniającej
zasada skuteczności
prawo do wysłuchania
Naczelny Sąd Administracyjny
o direito a ser ouvido
imparcialidade e celeridade do procedimento
Tribunal Superior Administrativo
princípio da efetividade
Tribunal de Justiça
Carta dos Direitos fundamentais
direito a uma boa administraçao
proteçao complementar do refugiado
estatuto de refugiado
Tekst częśc. w jęz. port., częśc. tł. z jęz. ros.
Streszcz. art. w jęz. pol. lub port.
System ochrony uchodźców ukonstytuowany został przepisami prawa międzynarodowego. Podstawowe gwarancje w tym zakresie wyznaczone zostały Konwencją genewską, której wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej są stronami. Uzupełniającą rolę w tym przedmiocie wypełniają akty wtórne prawa unijnego, w tym dyrektywy 2004/83/WE i 2005/85/WE. Drugą fazę ustawodawstwa unijnego w omawianym zakresie wypełnić ma nowa dyrektywa 2013/32/UE, wprowadzająca jednolity model klasyfikowania uchodźców jako spełniających status azylanta, a w wypadku, gdy nie wypełniają przesłanek wymaganych w tym zakresie, ewentualnego objęcia ich ochroną uzupełniającą. W jednym z nielicznych państw członkowskich, które zgłosiły Trybunałowi Sprawiedliwości UE wątpliwości w trybie prejudycjalnym, do celów uzyskania międzynarodowej ochrony mają zastosowanie dwa rodzaje wniosków, tj. o udzielenie statusu uchodźcy oraz, w przypadku odmownej decyzji w tym pierwszym zakresie, ochrony uzupełniającej. Formalistyczne podejście do autonomicznego charakteru każdej z tych procedur z reguły wiązało się z rozciągnięciem w czasie badania wniosków i zamykaniem drogi do ochrony uzupełniającej w wypadku pominięcia przez wnioskodawcę pierwszego trybu. Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że jeżeli chodzi o system krajowy, charakteryzujący się powyższymi cechami, do sądu krajowego państwa członkowskiego należy czuwanie nad tym, aby w ramach każdego z tych postępowań przestrzegane były prawa podstawowe wnioskodawcy, a w szczególności prawo do bycia wysłuchanym. Wymienione uprawnienie ma wymiar procesowy i materialnoprawny. Konsekwencją jego respektowania jest powinność rzetelnego potraktowania przez organ stanowiska wnioskodawcy. Ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości pozostaje w koherencji argumentacja Naczelnego Sądu Administracyjnego, który stwierdził, że podstawy faktycznej sprawy administracyjnej nie można sprowadzić do treści wyjaśnień strony, ponieważ sytuacje w kraju pochodzenia cudzoziemca ulegają modyfikacjom, cechują się zwykle dużą dynamiką, a tę ostatnią organ administracyjny rozpatrujący wniosek o ochronę jest obowiązany ocenić, w tym także zmiany prawa korzystne dla wnioskującego. Tradycyjne, formalistyczne postrzeganie roli administracji musi współcześnie ustąpić podmiotowemu prawu do dobrej administracji uznawanemu słusznie za fundament dojrzałej demokracji.
O regime de proteçao aos refugiados foi instaurado pelos preceitos do Direito Internacional Público. As garantias principais neste domínio foram definidas pela Convençao de Genebra, da qual todos os Estados membros da Uniao Europeia sao partes. Um rol complementar desempenham nesta esfera os atos secundários do direito comunitário, incluídas as diretiva 2004/83/ WE e 2005/85/WE. A segunda etapa da legislaçao comunitária nesta seara será preenchida pela nova Diretiva 2013/32/EU. Este diploma introduz o modelo único de classificaçao dos refugiados - quando cumprem a condiçao de asilado e quando nao satisfaçam essa qualidade - uma possibilidade de fornecer a eles uma salvaguarda complementar. Num dos poucos países da Uniao Europeia os quais apresentaram dúvidas ao Tribunal de Justiça da Uniao Europeia - mediante questao prejudicial - para receber a guarda internacional, tem a aplicaçao de dois generos de solicitaçoes, isto é, para conferir o estatuto de refugiado e no caso de receber uma negativa de acolher-se numa proteçao complementar. A aproximaçao formalista para o aspecto autônomo de cada um destes procedimentos prendeu-se geralmente a extensao no tempo dos requerimentos e ao fechamento do caminho da proteçao ao amparo adicional no caso de omissao, pelo suplicante, do primeiro modo de agir. O Tribunal de Justiça decidiu que uma jurisdiçao do país membro pertence a vigilância para que sejam respeitados os direitos fundamentais do solicitante, notadamente o direito a ser ouvido, relativamente aos ambos generos de pedidos, quando o sistema nacional tem essa dualidade de procedimentos. O direito aludido tem a dimensao processual e material-processual. A consequencia desta obrigaçao de respeitar e o dever de tratar lealmente - por um órgao público - do pedido do solicitante. Com a atitude do Tribunal de Justiça está coerente a argumentaçao do Tribunal Superior Administrativo polones, o qual constatou que a base fática do assunto administrativo nao se pode reduzir a um esclarecimento da parte, pois as situaçoes no país de origem do estrangeiro mudam velozmente. Precisamente esta última circunstância deve ser levada em conta pelo órgao administrativo avaliador do pedido de tutela, inclusive as modificaçoes normativas favoráveis ao impetrante. O papel tradicional formalístico da administraçao deve ceder o passo ao direito subjetivo a uma boa gestao estatal dos negócios dos particulares, reputada, com razao, como fundamento da democracia.
Maliska, Marcos Augusto. Red.
Complak, Krystian. Red.
Uziębło, Piotr. Rec.
(Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego) (E-Monografie ; nr 60)
Is part of:Ewolucja państwowości w Brazylii, Polsce i Eurazji. Evolução do Estado no Brasil, Polônia e Eurásia
Access rights: License:
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
Copyright by Robert Stefanicki
Location of original object:
Biblioteka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii