Object

PLMET:

click here to follow the link

Title:

Człowiek bez właściwości czy człowiek o właściwościach uniwersalnych? Antropologiczne paradoksy utopii totalitarnych

Alternative title:

The man without qualities or the man with universal qualities? The anthropological paradoxes of totalitarian utopias

Creator:

Męczkowska-Christiansen, Astrid

ORCID:

0000-0002-4966-7856

Subject and Keywords:

subjectivity   identity   ideology   Nazism   Communism   identity politics   violence   childhood   upbringing   education   deindividuation   cultivation of virtue  
podmiotowość   tożsamość   ideologia   nazizm   komunizm   polityki tożsamości   przemoc   dzieciństwo   wychowanie   deindywiduacja   krzewienie cnót

Abstract:

The subject of the analyses presented here in is the anthropological utopias of totalitarianism: Nazism and communism, with particular attention paid to the modes of conceptualising the human being that are present within them. In the latter area, I notice a clear tension between the articulations of the sublimity of the human being, inscribed in the universalist discourse of subjectivity developed on the basis of the philosophical Enlightenment, and the denigration of the ‘empirical human’, which was accompanied by systemically organised practices of totalitarian regimes, leading to alienation of human beings from specifically human properties. In particularly, I am interested in the nature of identity politics implemented under totalitarian regimes. As part of this research, I identify the mechanisms that hinder the development of personal identities and, at the same time, shape individuals manque: susceptible to the influence of power and committed to the political interests of totalitarian regimes. These mechanisms include: deprivation of needs and the induction of a sense of inferiority; the internalisation of the idea of the chosen people and the induction of an appeal mechanism; the dumbing down of people and indoctrination as a substitute for education; the severing of social bonds; the spread of total care as a function of paternalistic power; the promotion of virtues as a metonymy of education; gender identity politics; deindividuation and the erosion of the faculty of judgement.  

Przedmiot prezentowanych analiz stanowi antropologiczny wymiar utopii totalitarnych: nazizmu i komunizmu, ze szczególnym uwzględnieniem obecnych w ich ramach sposobów konceptualizacji człowieka. W tym ostatnim obszarze dostrzegam wyraźne napięcie pomiędzy artykulacjami wzniosłości człowieka, wpisującymi się w uniwersalistyczny dyskurs podmiotowości rozwijany na kanwie filozoficznego oświecenia, a urzeczowieniem „człowieka empirycznego”, której towarzyszyły systemowo organizowane praktyki totalitarnych reżimów, idące w kierunku wyjałowienia istot ludzkich ze swoiście ludzkich właściwości. W szczególności interesuje mnie to, jaki charakter przybierają polityki tożsamości realizowane w tych reżimach. W ramach tych poszukiwań identyfikuję mechanizmy blokujące rozwój tożsamości osobowych, a zarazem kształtujące jednostki manque: podatne na oddziaływanie totalitarnej władzy i oddane realizacji jej politycznych interesów. Do mechanizmów tych zaliczam m. in.: deprywację potrzeb i wywoływanie poczucia niższości; interioryzację idei narodu wybranego i wzbudzanie mechanizmu apelacji; otępianie i indoktrynację zastępujące edukację; rozrywanie więzi społecznych; roztaczanie opieki totalnej jako funkcję władzy paternalistycznej; krzewienie cnót jako metonimię wychowania; politykę tożsamości płciowej; deindywiduację i erozję zdolności do dokonywania osądu.

Place of publishing:

Wrocław

Publisher:

Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego

Date issued:

2022

Resource Type:

text  
tekst

Detailed Type:

chapter  
rozdział

Identifier:

oai:repozytorium.uni.wroc.pl:136850   doi:10.34616/146556       ISBN 978-83-62618-75-0

Language:

pol

Access rights:

Attribution, ShareAlike  
Uznanie autorstwa, Na tych samych warunkach

License:

Attribution-ShareAlike 4.0 International (CC BY-SA 4.0)  
Creative Commons - Uznanie autorstwa, Na tych samych warunkach (CC BY-SA 4.0)

Rights holder:

Copyright by Astrid Męczkowska-Christiansen

Location of original object:

Biblioteka Instytutu Pedagogiki UWr

Autor opisu:

z.m.   h.w.