Konstytucyjne podstawy działalności gospodarczej państwa
The Constitutional Basis of the State’s Economic Activity
competence of economic activity
economic freedom
private property
public economic entities
fundamental economic rights
public enterprise
kompetencja działalności gospodarczej
wolność gospodarcza
własność prywatna
publiczne podmioty gospodarcze
gospodarcze prawa podstawowe
przedsiębiorstwo publiczne
The Constitution of the Republic of Poland does not refer directly to the economic activity of the state, both in the subjective and objective aspect. This justifies the attempt to indicate the constitutional basis of the state’s economic activity on the basis of a derivative concept of interpretation of the provision of Art. 20 of the Constitution of the Republic of Poland, which indicates the social market economy as the basis of the economic system of the Republic of Poland, and the provision of Art. 22 of the Polish Constitution, which stipulates that restriction of the freedom of economic activity is permitted only by statute and only for important public interest. The basis for the reconstruction of the norm determining the competence of the state’s activity are the pillars of the social market economy system, resulting from the provision of Art. 20 of the Polish Constitution: freedom of economic activity and private property. The result of the interpretation made on the basis of systemic directives is the statement that the economic activity of the state has no constitutional basis in the principle of freedom of economic activity co-shaping the social market economy system. The direct participation of the state in economic turnover in appropriate organizational forms is a derivative not so much of the constitutional right to free economic activity, but a consequence of the relevant legal regulations allowing the establishment of entrepreneurs by statutorily authorized state bodies in organizational forms appropriate to the state’s activity.
Konstytucja RP nie odnosi się wprost i bezpośrednio do działalności gospodarczej państwa zarówno w aspekcie podmiotowym, jak i przedmiotowym. Uzasadnia to podjęcie próby wskazania konstytucyjnej podstawy działalności gospodarczej państwa, opierając się na derywacyjnej koncepcji interpretacji przepisów art. 20 Konstytucji RP, stanowiącego, że społeczna gospodarka rynkowa posadowiona jest na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej, solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych; art. 22 Konstytucji RP, przewidującego, że ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i jedynie ze względu na ważny interes publiczny; oraz przepisów Konstytucji RP poświęconych w ogóle działalności gospodarczej. Za podstawę rekonstrukcji normy wyznaczającej kompetencję działalności państwa przyjęto wynikające z przepisu art. 20 Konstytucji RP „filary” ustroju społecznej gospodarki rynkowej: wolność działalności gospodarczej i własność prywatną. Wynikiem interpretacji dokonanej na bazie dyrektyw systemowych jest stwierdzenie, iż działalność gospodarcza państwa nie znajduje podstawy konstytucyjnej w zasadzie swobody działalności gospodarczej współkształtującej ustrój społecznej gospodarki rynkowej. Bezpośredni udział państwa w obrocie gospodarczym we właściwych formach organizacyjno-prawnych jest nie tyle pochodną konstytucyjnego prawa wolnej działalności gospodarczej, ile konsekwencją odpowiednich unormowań prawnych dopuszczających powołanie przez ustawowo upoważnione organy państwa przedsiębiorców we właściwych dla działalności państwa formach organizacyjno-prawnych. Obowiązuje w tym przypadku reguła, iż nie można domniemywać kompetencji organów administracyjnych, których zakres zadań i kompetencji obejmuje stosowanie instrumentów władczej ingerencji w sferę innych osób, zgodnie z zasadą „dozwolone jest tylko to, co prawo wyraźnie przewiduje”. Znaczenie drugiego „filaru”, to jest nakazu oparcia działalności gospodarczej na własności prywatnej, dla rekonstrukcji kompetencji działalności gospodarczej państwa w znacznym stopniu redukuje irrelewantność ustroju własnościowego podmiotów gospodarczych w przepisach prawa Unii Europejskiej (art. 345 TFUE — zasada neutralności traktatowej) i funkcjonalne podejście do kwalifikacji przedsiębiorstw jako przedsiębiorstw publicznych, w tym przedsiębiorstw państwa, co wyraźnie zmniejsza znaczenie własności prywatnej jako kryterium rozróżnienia sektora prywatnego i publicznego działalności gospodarczej.
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
Kiczka, Karol. Red.
Małecki, Witold. Red.
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:136720 ISSN 0524-4544
Acta Universitatis Wratislaviensis, ISSN 0239-6661, No 4101
The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego sp. z o.o., Wrocław 2022 Copyright by CNS
Biblioteka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii
Mar 15, 2023
Mar 15, 2023
36
39
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/146273
Edition name | Date |
---|---|
Konstytucyjne podstawy działalności gospodarczej państwa | Mar 15, 2023 |
Ćwiąkała-Małys, Anna. Red. Rutkowska-Tomaszewska, Edyta. Red. Majewska-Jurczyk, Barbara. Rec.
Kocowski, Tadeusz (1951- ). Red. Gola, Jan. Red.