Szczegóły obiektu: Samorząd w państwach autorytarnych w okresie międzywojennym. Próba analizy

Opis

• PLMET:
  
  http://confluence.man.poznan.pl/community/display/FBCMETGUIDE
• Tytuł:
  
  
  Samorząd w państwach autorytarnych w okresie międzywojennym. Próba analizy
• Tytuł odmienny:
  
  
  The role of self-government in authoritarian states during the inter war period: an attempt at analysis
• Twórca:
  
  
  Radomski, Grzegorz
• ORCID:
  
  
  0000-0001-6843-6693
• Temat i słowa kluczowe:
  
  
  samorząd terytorialny;
  autorytaryzm;
  system polityczny
• Opis:
  
  
  Stanowi kontynuację: Acta Universitatis Wratislaviensis. Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi ; 1 (1974)-33 (2011) ; ISSN 0137-1126
• Abstrakt:
  
  
  W nowożytnych systemach politycznych istotną rolę odgrywały instytucje zapewniające udział społeczeństwu we władzy także na poziomie lokalnym. Wyrazem tego był rozwój samorządu terytorialnego. Najpełniej znaczenie owej instytucji podkreślano w czasie rewolucji francuskiej, uznając samorząd za rodzaj czwartej władzy. Druga połowa XIX wieku przyniosła natomiast rozwój samorządu w państwach o charakterze demokratycznym czy nawet postabsolutnym. Odegrał on pozytywną rolę chociażby w rozwoju gospodarczym Rosji carskiej.Wraz z rozwojem tej instytucji kształtowała się także myśl samorządowa. W efekcie u schyłku XIX wieku zrodziły się trzy główne doktryny samorządu terytorialnego: naturalistyczna, państwowa i polityczna. Stanowiły one podstawę rozwoju samorządu po pierwszej wojnie światowej. Samorząd stał się wówczas instytucją docenianą i akceptowaną w większości państw europejskich, czego wyrazem była jego konstytucjonalizacja. Obserwując wszakże tendencje ustrojowe międzywojennej Europy, widoczne jest redukowanie roli samorządu, na co zwrócił uwagę znany polski prawnik Wacław Komarnicki. W państwach demokratycznych wolność polityczna miała zostać zabezpieczona przez parlament, w autorytarnych natomiast państwo, przejmując troskę o dobro powszechne, ograniczało rolę czynnika społecznego. Komarnicki, komentując wspomniane zjawisko, zauważał, że „znaczenie samorządu nie jest tylko techniczne, ale także polityczne. To drugie jest raczej podstawowe i decydujące dla powierzenia niektórych agend przez państwo organom samorządowym, agendy te bowiem pod względem technicznym niejednokrotnie mogłyby być bardziej sprawnie wykonywane przez wyszkolone zawodowo organy administracji rządowej”.Celem artykułu jest analiza roli samorządu w państwach autorytarnych w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Wydaje się to istotne nie tylko z powodów historycznych. Ważne jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, czy stanowił on barierę omnipotencji państwa, czy też raczej był jeszcze jednym z instrumentów podporządkowania społeczeństwa, a więc elementem techniki organizacji państwa. Od stopnia niezależności instytucji społecznych zależny był też sposób tranzycji do systemu demokratycznego.Wacław Brzeziński, polski prawnik z okresu dwudziestolecia międzywojennego, analizując rozwój samorządu w państwach, które określał mianem autorytatywnych, stwierdzał: „Samorząd natomiast — wyraz prawny życia gminy — jest uzależniony od układu sił politycznych w danym społeczeństwie”. Zdaniem badaczki estońskiego samorządu zależność tę można obserwować na trzech polach: sytuacji samorządu gminnego, zasad elekcji oraz zmian prawa dotyczącego samorządu.Przyjęta w artykule perspektywa zależności instytucji samorządu od ścieżki przekształceń systemu politycznego spowodowała zwrócenie uwagi na uwarunkowania systemowe, zagadnienia związane z organizacją samorządu, a także jego rolę polityczną. W tekście odwołano się do metody instytucjonalnej. Wykorzystano też elementy metody komparatystycznej i analizy systemowej.
• Miejsce wydania:
  
  
  Wrocław
• Wydawca:
  
  
  Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
• Współtwórca:
  
  
  Scheffler, Tomasz. Red.
• Data wydania:
  
  2020
• Typ zasobu:
  
  
  tekst
• Szczegółowy typ zasobu:
  
  
  artykuł
• Identyfikator:
  
  
  oai:repozytorium.uni.wroc.pl:131156 ;
  
  ISSN 0239-6661;
  ISSN 0137-1126
• DOI:
  
  10.19195/2300-7249.42.4.15
• Źródło:
  
  PAd P 101182 II
• Język:
  
  pol
• Język streszczenia:
  
  eng
• Powiązanie:
  
  
  Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem. 2020, 42, nr 4, s. 327-344
• Jest wersją:
  
  
  Czasopisma Naukowe w Sieci (CNS)
• Prawa dostępu:
  
  
  Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
• Licencja:
  
  
  Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
• Właściciel praw:
  
  Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.
• Autor opisu:
  
  WR U/PAdbg

Obiekt znajduje się w kolekcjach:

Informacje dodatkowe

• Data utworzenia: 2021-10-15
• Data ostatniej modyfikacji: 2023-03-15
• Liczba wyświetleń treści obiektu: 85
• Możesz również pobrać opis tego obiektu w formatach:
  RDF;
  OAI-PMH
• Pobierz manifest IIIF:
  https://repozytorium.uni.wroc.pl/iiif-manifest/manifest/131156/PDF.json