National Insurance Institution of Silesia
social insurance in Silesia
19th and 20th century
social law
Krajowy Zakład Ubezpieczeń Śląska
opieka społeczna
Śląsk 19 w.
Śląsk 20 w.
prawo socjalne
Czasopismo naukowe „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis” ukazuje się od 2012 roku (do numeru vol. 3 no. 2/2014 ukazywało się pod tytułem „Folia Iuridica Wratislaviensis” ISSN 2299-8322). Zakres tematyczny tekstów obejmuje szeroko rozumiane zagadnienia z zakresu prawa publicznego i prywatnego, a także z historii i teorii prawa.
Vol. 3, no 2 (2014) ukazał się jako ostatni w serii Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wr
Streszcz. w jęz. ang.
The article presents selected aspects of organizational and financing activities of the National Insurance Institution of Silesia in the years 1891-1945 in the context of early beginnings of the first social state in Europe and the shaping of the insurance legal tradition in the field of social protection. The German social insurance system was created in Prussia in the 1880s and 1890s, next to still ongoing traditional care for the poor that originated in 18th century. The creation of the National Insurance Institution of Silesia and the modern hospital in Wroclaw is a model example of introducing fundamental social reforms in Germany under the reign of the Chancellor Otto von Bismarck. The insurance organization performed tasks related to social care (paid out disability and retirement pensions andsupplies for widows and orphans) in a form addressed to Silesia residents who voluntarily insured themselves and paid the insurance contributions. The National Insurance Institution of Silesia was established as an institution mostly independent of the state – a public-law social insurance institution with elements of corporate self-government. It marked its place in the history of the world’s first welfare state and in the history of Silesian social care organization in the 19th century and the first half of the 20th century as a dynamically developing insurance institution with its own treatment centers and hospitals. This is also evidenced by the picture of the profitable finance management emerging from the institution’s annual financial reports.
Artykuł przedstawia wybrane aspekty organizacji i finansowania działalności Krajowego Zakładu Ubezpieczeń Śląska w latach 1891-1945, w kontekście kształtowania się pierwszego w Europie państwa socjalnego i ubezpieczeniowej tradycji prawnej w zakresie opieki społecznej. Pierwsza ubezpieczeniowa forma opieki społecznej (Sozialversicherung) powstawała w Prusach w latach 80. i 90. XIX w., obok trwającej nadal, zapoczątkowanej w XVIII w. tradycyjnej opieki nad ubogimi (Fürsorge). Utworzenie Krajowego Zakładu Ubezpieczeń Śląska (Landesversicherungsanstalt für Schlesien) z jego nowoczesnym szpitalem we Wrocławiu stanowi modelowy przykład wprowadzenia fundamentalnych reform społecznych w Niemczech pod rządami kanclerza Ottona von Bismarcka. Placówka ubezpieczeniowa wykonywała zadania związane z opieką społeczną (wypłacała renty inwalidzkie i emerytury, zaopatrzenie dla wdów i tzw. sieroce) w formie skierowanej dla dobrowolnie ubezpieczających się i odprowadzających składki mieszkańców prowincji śląskiej. Krajowy Zakład Ubezpieczeń Śląska został utworzony jako instytucja w dużej mierze niezależna od państwa – publicznoprawny zakład ubezpieczeń społecznych z elementami korporacyjnego samorządu. Krajowy Zakład Ubezpieczeń Śląska zaznaczył się w historii pierwszego na świecie państwa socjalnego oraz w historii śląskiej organizacji opieki społecznej w XIX i pierwszej połowie XX w. jako dynamicznie rozwijająca się placówka ubezpieczeniowa z własnymi ośrodkami leczniczymi, sanatoriami i szpitalem. Świadczy o tym również wyłaniający się z rocznych sprawozdań z działalności instytucji obraz dochodowego zarządu finansami.
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:128534 ISSN 2450-3932
(Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego)
Folia Iuridica Wratislaviensis
The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
Copyright by Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Library of the Faculty of Law, Administration and Economics
Biblioteka Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii
Apr 18, 2023
Jul 2, 2021
123
127
https://repozytorium.uni.wroc.pl/publication/139109
Edition name | Date |
---|---|
Wybrane aspekty organizacji i finansowania opieki społecznej pod zarządem Krajowego Zakładu Ubezpieczeń Śląska (1891-1945) | Apr 18, 2023 |
Dolata, Elżbieta
Jędrychowska, Barbara
Koredczuk, Józef. Red. Wiązek, Paweł. Red.
Marszałek-Trzebińska, Żaneta
Kruszewski, Tomasz (1964- ) Konieczny, Afred (1934- ). Red. Jurek, Piotr. Red.
Kruszewski, Tomasz (1964- ) Konieczny, Afred (1934- ). Red. Ptak, Marian J. (1950-). Red.